Forte e piano − muzyka na dwa fortepiany i orkiestrę (1967)

{slider=Forte e piano /fragment/}

Wykonawcy: Alfons i Aloys Kontarsky - duet fortepianowy, Kölner-Rundfunk-Sinfonie-Orchester, dyryguje Michael Gielen, „Warszawska Jesień” 1970

{/slider}

Kompozycja powstała z inicjatywy dyrektora działu muzycznego Westdeutscher Rudfunk w Kolonii, Ottona Tomka, jako pozycja repertuarowa dla duetu fortepianowego braci Kontarskych. Jego prawykonanie odbyło się 29 marca 1968 w Kolonii.

Zdaniem Tadeusza A. Zielińskiego, utwór można zaliczyć „do najsilniejszych manifestacji witalizmu Serockiego w całej jego twórczości". Oznacza to, że dominującym rysem utworu jest energia i dynamizm, ale też – jak wskazuje sam tytuł – zawiera on elementy delikatne i bardziej wyciszone. Kompozytor buduje zatem swe dzieło na podstawie ulubionej zasady kontrastu.

Forma utworu dzieli się na cztery główne części (niewyodrębnione w partyturze). Pierwszą rozpoczynają uderzenia kotłów i fortepianów w niskim, basowym rejestrze, po których systematycznie wzrasta napięcie, wiodące ku wysokim klasterom fortepianów. Rozpoczynają one kolejną fazę toku muzycznego, zakończoną tremolem fortepianów na wszystkich dźwiękach skali. Istotą tej części jest zatem staranna dystrybucja rejestrowa materiału dźwiękowego. Część druga ma charakter wirtuozowski, przebiega w szybkim tempie na kształt scherza, mieniąc się różnymi barwami i rodzajami faktur. Trzecia część przynosi zmianę wyrazu na liryczny i zamyślony. Centralną rolę odgrywa w niej narastający, rozszerzający się klaster instrumentów smyczkowych, na którego tle prezentowane są delikatne arabeski fortepianów przeradzające się w figury burzliwe i dramatyczne. Ostatnia, czwarta część składa się z dwóch sekcji. Po statycznych brzmieniach orkiestry i kadencji obu solistów ma miejsce radosny i żywiołowy finał pełen fortepianowych klasterów i efektów perkusyjnych. Całość kończy się nawiązaniem do początku – uderzeniami kotłów i niskimi dźwiękami fortepianów.

{slider=Źródła:}

• Tadeusz A. Zieliński, O twórczości Kazimierza Serockiego, Kraków 1985.

{/slider}

Nuty do nabycia: PWM