A piacere
A piacere. Propozycje na fortepian (1962–63)
{slider=A piacere. Propozycje na fortepian /fragment/}
Wykonawcy: Frederic Rzewski – fortepian, „Warszawska Jesień” 1963
{/slider}
Utwór jest pierwszym podejściem Serockiego do problemu formy otwartej w muzyce. Stanowi jednocześnie własną próbę realizacji tej idei na podstawie materiału dźwiękowego organizowanego w krótkie, łatwo wyróżnialne odcinki – „struktury". Zbieżność tego rozwiązania z koncepcją Klavierstück XI Karlheinza Stockhausena jest tu jednakże tylko powierzchniowa i odzwierciedla się w sposobie notacji owych najmniejszych konstytutywnych cząstek utworu (w polach otoczonych prostokątnymi ramkami). Są one ponadto ujęte w większe jednostki – „segmenty", także zapisane w ramkach. Wolność wyboru kolejności realizacji „struktur" i „segmentów" nie oznacza tu jednak przypadkowości, lecz wymaga przemyślenia przez wykonawcę całościowej koncepcji konstrukcyjno-dramaturgicznej utworu, a następnie – postępowania „wedle upodobania" (a piacere).
A oto szczegółowy komentarz kompozytora zamieszczony w książce programowej VII „Warszawskiej Jesieni" z 1963 roku:
Utwór, powstały na przełomie 1962/63, składa się z trzech segmentów, a każdy segment – z dziesięciu struktur. Sposób notacji pozwala wykonawcy na pewne dowolności interpretacyjne w ramach ustalonych proporcji czasowych. Utwór nie może trwać jednak krócej niż 6 minut i dłużej niż 8 minut. Kolejność, w jakiej wykonuje się poszczególne struktury wewnątrz każdego segmentu, jak i kolejność wykonywania poszczególnych segmentów – zależą od uznania pianisty. Jest to więc utwór typu aleatorycznego, o „otwartej formie kompleksowej". Otwartej – dlatego, że wykonawca może jej przebieg kształtować wedle własnego uznania. Kompleksowej – dlatego, że oparta jest na całkowitym wykorzystaniu określonego, podstawowego materiału dźwiękowego (żadnej ze struktur nie wolno opuszczać ani powtarzać). Mimo tak „swobodnej" konstrukcji, każdy segment odznacza się innym „charakterem" muzycznym, co podkreśla „trzyczęściowość" utworu.
Nuty do nabycia: PWM